ΥΑΙΝΕΣ - ΕΤΑ ΧΟΦΜΑΝ

ΥΑΙΝΕΣ – ΕΤΑ ΧΟΦΜΑΝ

«Είμαι αυτό που φαίνομαι, ενώ δεν φαίνεται ό,τι είμαι, ο εαυτός μου είναι ένα αξεδιάλυτο αίνιγμα, είμαι σε διάσταση με το εγώ μου»  ΕΤΑ ΧΟΦΜΑΝ

Οι «Ύαινες» γραμμένες το 1814 είναι μια εξαιρετική ιστορία του ΕΤΑ Χόφμαν, γραμμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να κινείται ανάμεσα στην ιστορία τρόμου και το παραμύθι. Το ύφος είναι πυκνό και ο συγγραφέας δεν αρέσκεται σε τίποτα περιττό στην  ανάπτυξη, που δεν εξυπηρετεί την πλοκή της ιστορίας. Φυσικά το πλαίσιο της ιστορίας έχει σα βάση την υπόνοια του υπερφυσικού στοιχείου. Ο Χόφμαν αφήνει την αμφιβολία μέχρι το τέλος να κυριαρχεί σε ότι αφορά την κατάσταση της Αυρηλίας. Η Βαρώνη σαν σύμβολο του κακού στο έργο καταδεικνύει αλληγορικά την δυνατότητα διείσδυσης του σατανικού στοιχείου καθώς και την διάβρωση όσων βρίσκονται δίπλα του. Η νύφη μολύνεται από την παρουσία της ενώ ο κόμης Ιππόλυτος αντιστέκεται μέχρι το τέλος. Ο πατρικός πύργος αποτελεί τη βάση διαδραμάτισης των γεγονότων με τη γοτθική ατμόσφαιρα να πλανάται παντού στο διήγημα. Οι περιγραφές δεν είναι πολλές αλλά κι αυτές οι λίγες αρκούν για να επιβεβαιώσουν το ρομαντικό χαρακτήρα της εποχής:

Μτφρ: Τάκης Αντωνόπουλος

«..Σύντομα εξαφανίστηκε απ΄το πρόσωπο της Αυρηλίας όχι μόνο η χλωμάδα αλλά κι αυτή η ιδιαίτερη έκφραση που προδίδει ένα κρυμμένο πόνο, γρήγορα φάνηκε η ευτυχία της αγάπης να πλημμυρίζει τα μάτια της και ν’ απλώνεται στα μάγουλά της σαν τη δροσιά του τριαντάφυλλου…»

Ο Χόφμαν στη σύντομη ζωή του υπηρέτησε το φανταστικό με την ευρεία έννοια: του «θαυμαστού» αλλά  και για του «παράξενου». Ο ίδιος λέει: «Συχνά στη ζωή στεκόμαστε ξαφνικά μπρος στην ανοιχτή πόρτα ενός θαυμαστού μαγικού βασιλείου που μας επιτρέπει να ρίξουμε ματιές στο εσωτερικό του παντοδύναμου πνεύματος, του οποίου την πνοή διαισθανόμαστε γύρω μας… Δεν είδες ποτέ στη ζωή σου ένα παράξενο όνειρο που δεν το γέννησε το χαλασμένο στομάχι, το οινόπνευμα ή ο πυρετός; Δεν ένιωσες ποτέ ότι η μαγική εικόνα – που συνήθως σου μιλούσε μόνο μέσα από ασαφή προαισθήματα – σε μια παράξενη σύζευξη με το πνεύμα σου κατέλαβε όλο σου το είναι;»

Ο «πολύς» Ντοστογιέφσκι είχε εκφράσει το θαυμασμό του για τον Χόφμαν, τοποθετώντας τον πάνω και από τον Πόε ακόμα. Έγραφε:  «Αυτό που δίνει στον Χόφμαν την ανωτερότητα, υποστηρίζει, είναι ότι το υπερφυσικό και το απόκοσμο αλληλοδιαπερνά και συγχωνεύεται στο έργο του με το κοινότοπο και το αληθοφανές. Μερικές φορές ο Χόφμαν «αναζητεί το ιδανικό του πέρα και από το επίγειο, σε κάποιο είδος ιδιαίτερου κόσμου που δέχεται ως ανώτερο, σαν να πιστεύει και ο ίδιος στην ύπαρξη αυτού του μυστήριου μαγεμένου κόσμου».

Μικρό βιογραφικό

Ο Ernst Theodor Amadeus Hoffmann,  γεννημένος, 24 Ιανουαρίου 1776 - 25 Ιουνίου 1822) ήταν Γερμανός ρομαντικός συγγραφέας φαντασίας και τρόμου, νομικός, συνθέτης, μουσικός κριτικός, εισηγητής και σκιτσογράφος. Οι ιστορίες του αποτελούν τη βάση της διάσημης όπερας του Jacques Offenbach, The Tales of Hoffmann, στην οποία ο Hoffmann εμφανίζεται ως ο ήρωας. Είναι επίσης ο δημιουργός της νουβέλας «Ο Καρυοθραύστης» και ο «ο Βασιλιάς Ποντικός», στον οποίο βασίζεται το μπαλέτο του Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, «Ο Καρυοθραύστης». Το μπαλέτο Coppélia βασίζεται σε δύο άλλες ιστορίες που έγραψε ο Hoffmann, ενώ η Kreisleriana του Schumann βασίζεται στον χαρακτήρα του Hoffmann Johannes Kreisler.