ΝΕΑ ΑΤΡΑΠΟΣ- ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΣΙΑΦΑΚΑ

Η νέα ατραπός του Γιώργου Πολ. Παπαδάκη (Δίφρος 2014) συνομιλεί, αρχής γενομένης ήδη από τον τίτλο της, όχι μόνον με τον έντονο φιλοσοφικό προβληματισμό της συλλογής αλλά και με το νέο ύφος που υιοθετεί ο ποιητής. Λιγότερο ρομαντικός και λυρικός απ’ ό,τι στις προηγούμενες ποιητικές του προσεγγίσεις, ο Παπαδάκης εμφανίζεται σ’ ένα τοπίο πιο συμπαγές και αυστηρότερα δομημένο.

Δημιουργεί πλέον στίχους αφηγηματικούς ή απολογητικούς, όπου είναι εμφανής ο φιλοσοφικός λυρισμός, με έμφαση στον υπαρξισμό και στο συμβολικό στοιχείο, που λειτουργεί προς την ίδια ακριβώς κατεύθυνση —  Σ΄ ένα σπόρο μέσα δονείται ολόκληρο το σύμπαν. / Μια ψυχή φθέγγεται το χαμένο της έρωτα κι ο φράχτης / λουλουδίζεται από γιασεμιά και στρουθία. (Σπόρος). Ένα σταμνί γερμένο, μισοχωμένο στης άμμου τη χοάνη (…) Τα χρόνια πέρασαν πάνω του σα θρυμματισμένοι μίσχοι γιασεμιού. (To σταμνί).

Η θεματική της συλλογής αφορά έννοιες φιλοσοφικές όπως το Ένα, τη Γνώση, το Χρόνο, τον Λόγο, την Έκσταση, ενώ δεν απουσιάζει ο ποιητικός σχολιασμός της σιωπής, της αδράνειας, του μυστικισμού, του πάθους, της γλώσσας, της ποίησης, της συνείδησης, της μοίρας, της ενοχής, του θανάτου. Ο ποιητής συνομιλεί με πρόσωπα μυθολογικά, ιστορικά, της παγκόσμιας λογοτεχνίας, των κόμικ (Κίρκη, Λερναία Ύδρα, Κύνωψ, Μίθρας, Ηράκλειτος, Έλιοτ, Ρούλφο, Καβάφης, Ντοστογιέφσκι, Μπλέηκ κ.τ.λ.), διαπραγματευόμενος το υλικό του με καινοτόμο τρόπο, καθώς η παράδοση αποτελεί αφορμή της συνομιλίας και όχι επανάληψη της φόρμας ή του περιεχομένου —  Η ιστορία κλαίει τους πεθαμένους./ Μικρά σπασμένα κρύσταλλα οι μνήμες (Έκλειψη). Oι ζητιάνοι βγήκαν απ’ τις επαύλεις τους ντυμένοι στο χακί./ Άλλαξε ο κόσμος στη σκέψη σου. Μια σειρά κεριών, / λειώνουν αναμμένα κάθε φορά που με κοιτάς. (Αντιστροφή). Ας ανοίξει κάποιος μια οπή στο κούτελο του Μίθρα. / Ν’ ανοίξει η επίφυση, να χυθεί γαλάζιο φως. (Έκλειψη)

Οι τόνοι είναι χαμηλοί, οι ρυθμοί αργοί, η γλώσσα ρέουσα με μουσικότητα και κάποτε μ’ έναν ιδιαίτερο μεταφορικό λόγο ή εικόνες που εκπλήσσουν, ανατρέποντας το οικείο. Τζιτζίκι φύτρωσε στο μυαλό! / To ακούω μα δεν το βλέπω. / Ίσα που προφταίνεις την άμπωτη! (Απώλεια) Γυαλίζει τις φτέρνες της με φύτρα / απ’ τη βροχή που πέφτει (Γυναίκα). Τέλος, ο ήπιος τρόπος γραφής συντάσσεται με την εσωτερικότητα των νοημάτων, διεγείρει τις αισθήσεις με εικόνες αγαπητές στον ρομαντισμό, επιτρέποντας στον αναγνώστη μιαν ήρεμη αναπόληση της ανάγνωσης, εκπορευόμενων, συν τοις άλλοις, από την αμεσότητα του λόγου και το απαύγασμα των στοχασμών — Ο Λόγος είναι ένας κι η Γνώση απέραντη. / Ακόμα κι η γάτα που πνίγεται εκεί, / φτάνει να πιάσει το φεγγάρι, (που ’ναι σα σβούρα). /Δεν είν’ αυτός ο λόγος, να δώσω το βασίλειό μου για μια γάτα; / Μια σβούρα κόκκινη με σκοτεινή τη μια πλευρά· το φεγγάρι. /Το βασίλειό μου για μια γάτα. (Το βασίλειό μου).

Ιφιγένεια Σιαφάκα – συγγραφέας, φιλόλογος