ΤΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΡΑΝΤΕΤΣΚΥ

ΤΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΡΑΝΤΕΤΣΚΥ - ΓΙΟΖΕΦ ΡΟΤ

Ένα βιβλίο που από πολλούς κατατάσσεται στα "μεγάλα έργα" του 20 αιώνα. Ο στρατιώτης Φον Τρόττα σώζει τον αυτοκράτορα από βέβαιο θάνατο, (διαδραματίζεται την εποχή των Αψβούργων), στην μάχη του Σολφερίνο. Η υπόθεση εξελίσσεται πάνω στη ζωή των Τρόττα (γιού και εγγονού), κι εξελίσσεται αργά, χωρίς "θορυβώδη" πλοκή. Αυτός είναι κι ο λόγος που ο αναγνώστης πρέπει να το διαβάσει χωρίς μεγάλες διακοπές, έχει σημασία να "απορροφήσει" τις χαμηλότονες περπατησιές της εξέλιξης της ιστορίας, που αντανακλούν το δρόμο προς την παρακμή της αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας. Ο τρόπος του Ροτ είναι πρωτότυπος, περιγράφει σημαντικές στιγμές και συγκινησιακές καταστάσεις σχετικά "αθόρυβα", χωρίς στόμφο και με απλότητα. Μας θυμίζει ευρωπαϊκή ταινία "διανόησης¨, όπου η συγκίνηση αντλείται έμμεσα, - από τις "μικρές στιγμές" κι όχι μέσα από κραυγαλέες ερμηνείες κι εντυπωσιακά εφέ. Γενικότερα, ο αναγνώστης έχει την αίσθηση ενός αδιόρατου σαρκασμού που υποβόσκει, ακριβώς, λόγω αυτής της κοφτής, ρεαλιστικής "χαμηλόφωνης" γλώσσας :

"Αυτά είπε ο Σκόβρονεκ και σώπασε. Ο έπαρχος ξαναπήρε το μπαστούνι του από τα χέρια του γιατρού. εμειναν κι οι δυό αμίλητοι. Μόνο το μπαστούνι στα χαλίκια ακουγόταν. Ας μου αρνηθει, ψιθύρισε τέλος ο έπαρχος. Δεν φοβάμαι!". πρόσθεσε με δυνατότερη φωνή. "Αλλά τι θα κάνω μετά;"

Θα διαφωνήσουμε ασφαλώς με την άποψη του Κ Παπαγιώργη, (οχι σε ότι αφορά την ποιότητα του έργου) ότι:
"αν ο αναγνώστης δεν μείνει με την εντύπωση ότι κάτι απερίγραπτο τον έκρουσε διαβάζοντας (... με τη μόνιμη ηχώ τού σκοτεινού θροΐσματος από τις φτερούγες του θανάτου στην ψυχή), πιθανώς είναι ταμένος για άλλα αναγνώσματα. Δεν μιλάμε για την ευρέως εννοούμενη «λογοτεχνία», αλλά για γνεψίματα που την ξεπερνούν. Πηγή: www.lifo.gr"

Ο καθένας όσο "ψαγμένος" κι αν είναι, δεν είναι υποχρεωμένος να του "αρέσουν όλα", διότι διαφέρουν τα αισθητικά κριτήρια, αλλά και οι συνισταμένες ανάγνωσης που προτάσσει. Και μιλώ πάντα για σπουδαία λογοτεχνία.