ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ – ΣΕΛΙΝ

Ωμός, ανατρεπτικός και ρεαλιστικός πέρα από τα εσκαμμένα, ο Σελίν παρέδωσε το 1932, το αριστούργημά του «Ταξίδι στην άκρη της νύχτας» αδιαφορώντας για τις συνέπειες και τις διαμαρτυρίες που θα προκαλούσε. Ο λόγος του συγγραφέα είναι ανατρεπτικός όχι μόνο για το «προφορικό ύφος» αλλά περισσότερο διότι περιγράφει πρόσωπα και καταστάσεις χωρίς καμιά επιτήδευση και κάλυψη, ακριβώς με τον τρόπο που τα βίωσε. Κοινώς λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Ο Σελίν ήταν άνθρωπος με φιλογερμανικές τάσεις και κατηγορήθηκε ως αντισημίτης. Πουθενά στο βιβλίο δεν διακρίνεται αυτό. Τουλάχιστον από αναγνώστη που δεν επηρεάζεται από ήδη προυπάρχουσες «ετυμηγορίες». Όλο το κείμενο διαπνέεται από την αίσθηση ματαιότητας που αποκόμισε ο συγγραφέας βιώνοντας τη φρίκη του Α΄ παγκοσμίου πολέμου μέσα από τα χαρακώματα. Δεν κρύβει τίποτα. Δεν παριστάνει τον ήρωα, ευθέως ομολογεί ότι το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν να «γλυτώσει από αυτή την κόλαση». Η μια κόλαση διαδέχεται την άλλη. Μετά τον πόλεμο η Αφρική, η μαλάρια, η αφόρητη ζέστη, η ανυπόφορη καθημερινότητα. Η σχέση του με μια πόρνη και τα αισθήματα που αναπτύσσονται είναι το μόνο σημείο παρηγοριάς. Φεύγει κι από εκείνη. Γυρίζει πίσω στη Γαλλία και αφού πάρει το πτυχιο του ασκεί το ιατρικο επάγγελμα. Πάλι ο θάνατος και η τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης σε πρώτο πλάνο. Ο Σελίν προτάσσει και πάλι αυτό που ως φύση έλκει. Το σκοτεινό και δύσβατο. Κάθε μέρα είναι και μια κοπάνα περισσότερη από τα χέρια του θανάτου. Ο άνθρωπος είναι ένα σακί με εντόσθια που απλά καθημερινά αναβάλλει την μέρα που θα «αποχωρήσει». 

Η γλώσσα, είναι χειμαρρώδης και ρέει αβίαστα μεταξύ ωμών περιγραφών, βωμολοχιών αλλά και αριστουργηματικών ποιητικών παραγράφων ή και μίξη των παραπάνω. Το ύφος του βιβλίου μπορεί να εκληφθεί σαν ύφος προσωπικού ημερολογίου, όπου ο συγγραφέας γράφει σαν να πρόκειται μόνο ο ίδιος να ξαναδιαβάσει κάποτε το κείμενο. Τελειώνοντας το βιβλίο νιώθεις μάλλον καλύτερα, αν αναλογιστείς ότι η ζωή σου δεν έχει καμιά σχέση με την κόλαση στην άκρη της νύχτας που περιγράφει ο συγγραφέας. Ισως αυτός είναι ένας παραπάνω λόγος για την ανάγνωση αυτού του τόσο σημαντικού έργου.

«…Είχε πολύ δίκιο η Μόλλυ,άρχιζα να την καταλαβαίνω. Οι σπουδές σ’ αλλάζουν, σε κάνουν άνθρωπο περήφανο. Πρέπει να περάσεις απ’ τις σπουδές για να χωθείς στα βάθη της ζωής. Πριν απ’ αυτές περιστρέφεσαι γύρω της μονάχα. Το παίζεις χειραφετημενος, αλλά σκονταφτεις σε μικρά τίποτα. Ονειρεύεσαι υπερβολικά. Γλιστράς πάνω σε όλες τις λέξεις. Δεν είναι αυτό που θες. Μονο προθέσεις είναι όλα τούτα, προσχήματα. Αλλά χρειάζεται ο αποφασισμένος. Αν και δίχως ιδιαίτερη κλίση, εγώ χάρη στην ιατρική, είχα πλησιάσει τους ανθρώπους, τα ζώα, τα πάντα. Τώρα δεν έμενε παρά να ορμήσω κατευθείαν στο ψητό. Ο θάνατος τρέχει ξοπίσω σου, πρέπει να βιαστείς, και πρέπει να φας ενόσω ψάχνεις, κι επιπλέον πρέπει να γλυτώσεις από τον πόλεμο. Έχεις δηλαδή κάμποσα να κάνεις. Δεν είναι παίξε γέλασε».